تعریف کلی تبلیغات

از تعریف کلی تبلیغات دو معنا برداشت می شود: یکی «تبلیغات سیاسی» (Propaganda)و دیگری «تبلیغات بازرگانی» (Advertising). تبلیغات سیاسی شامل فعالیت های احزاب سیاسی و جمعیت ها یا دولت ها و حکومت ها برای ترغیب و سوق دادن افکار عمومی به آن سویی است که در نظر دارند. اما در تبلیغات بازرگانی، منظور و مقصود نهایی، رونق بخشیدن به فعالیتی تجاری است و مفهوم خرید و فروش یک محصول یا تلاش برای ایجاد بازار مصرف بیشتر برای آن محصول را در ذهن ایجاد می کند. 

در فرهنگ « وبستر» در تعریف تبلیغات آمده است: « تلاش برای ارایه آموزه ها، اندیشه ها، دلایل و شواهد یا ادعاها از طریق رسانه های ارتباطی برای تقویت هدفی یا مبارزه با هدف متضاد آن».

دکتر «حمید مولانا» (استاد ایرانی ارتباطات بین الملل دانشگاه واشنگتن آمریکا )، در تعریفی از تبلیغات می گوید: « تبلیغ عبارت است از نشر و پخش یک اصل و مقصود نهایی از طریق افزایش یا گسترش و تکثیر طبیعی در شرایط زمانی و مکانی مخصوص».

 واژه «پروپاگاندا» را اولین بار در سال ۱۶۲۲ میلادی پاپ «گریگوری» در واتیکان به کار برد و سازمانی به این نام در کلیسای آن زمان تشکیل شد، ولی تاریخچه تبلیغات به خیلی دورتر برمی گردد.

به طور کلی تبلیغات بازرگانی پدیده دوران سرمایه داری است و نشانه بارز آن نیز تاکید بر قابلیت مصرف یک  کالا یا یک نوع خدمات است. گر چه تبلیغات اساسا با ارتباطات سر و کار دارد و بیشترین تاثیر خود را از دانش ارتباطات گرفته است اما به صورت های گوناگون با رشته های جامعه شناسی، روان شناسی، اقتصاد و مدیریت در ارتباط نزدیک است.

برای تبلیغات بازرگانی تعاریف مختلفی شده است. در مجله « تحقیقات روزنامه نگاری» در باره تعریف تبلیغات بازرگانی آمده است: « تبلیغات بازرگانی عبارت است از پیش بینی و تهیه پیام های سمعی و بصری که در ازای پرداخت بهای نشر توسط یک یا چند عامل تبلیغاتی به اطلاع مردم رسانیده شود. این پیام ها حامل خبری از خصوصیات و امتیازات یک کالا یا خدمت یا یک فکر یا شیوه عمومی خواهند بود که اطلاع از آن ها موجب افزایش فروش کالا یا استقبال عمومی از خدمت و فکر مورد نظر است. »

تعریف دیگر تبلیغات بازرگانی به این شرح است: «تبلیغات بازرگانی عبارت است از شناساندن موسسه ای اقتصادی و معرفی جزئیات محصول به گروه های مصرف کننده از راه های گوناگون به قصد نهایی دعوت به روی آوری به موسسه و مصرف محصولات آن موسسه».

در تعریفی دیگر آمده است: «آگهی عبارت است از هر نوع معرفی غیر شخصی و ترویج ایده ها، کالاها و خدمات در مقابل پول که به وسیله یک فرد یا موسسه مشخص انجام می گیرد».

در همه این تعاریف، «هدفمند بودن» و قصد و منظور مورد نظر تبلیغ کنندگان در تبلیغات مشترک است.